Wyższy Urząd Górniczy

przez on with Brak komentarzy

Kiedy na szkoleniach BHP omawiamy sobie ograny kontrolne skupiamy swoją uwagę głównie na Państwowej Inspekcji Pracy, Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Urzędzie Dozoru Technicznego. Lakonicznie wspominamy o pozostałych. Otóż jednym z pozostałych jest Wyższy Urząd Górniczy. Myślę że z okazji barbórki warto o nim napisać kilka słów.

Bardzo krótkie wspomnienie historii

Najstarszy Urząd Górniczy powstał na ziemiach polskich w 1528 r., w Tarnowskich Górach. Pierwsze urzędy powstały w XVI w. zapobiegały rabunkowej gospodarce złożem, prowadziły nadzór nad budową kopalń, wybierką, zabezpieczeniem obudowy, transportem, odwadnianiem oraz gospodarką wodną na powierzchni ziemi. Pierwszy urząd tworzyli:

  • gorny hetman żupnik,
  • 4 przysięgli „rozumni”,
  • dziesiętnicy olbornicy (pobierający podatki).

Urząd Górniczy dla całego Śląska został powołany w 1769 r. przez króla pruskiego. Do zadań urzędu należało:

  • przyjmowanie zgłoszeń górniczych,
  • nadania,
  • nadzór techniczny i gospodarczy nad kopalniami,
  • pobór podatków górniczych,
  • prowadzenie sądownictwa,
  • nadzór nad szkołami przygotowującymi do zawodu.

Ne ternie I Rzeczpospolitej prawo istniało prawo górnicze, oparte na zasadzie uznania bogactw wnętrza ziemi za własność panującego. Prawo to zostało zmienione przez pacta conventa w 1576 r.  Szlachta zastrzegała sobie uznanie pełnego prawa właściciela gruntu do wszystkich bogactw wnętrza ziemi.

W okresie Księstwa Warszawskiego powstała Dyrekcja Górnicza w Kielcach, a drugą zaczęto organizować w Krakowie (kres temu położył upadek Napoleona).

W okresie Zaborów górnictwo o raz władze górnicze były w każdym zaborze inne:

  • Zarządy (zabór rosyjski),
  • Starostwa Górnicze (zabór austriacki),
  • Wyższe Urzędy Górnicze (zabór pruski);




 

Okres współczesny

W czasach współczesnych Wyższy Urząd Górniczy w Katowicach został powołany 24 czerwca 1922 Rozporządzeniem Rady Ministrów Rzeczpospolitej Polskiej. Od tego momentu liczymy historię WUG. W tym roku obchodzono 95 lecie nadzoru górniczego w Polsce.

W dniu dzisiejszym podstawą prawną funkcjonowania Wyższego Urzędu Górniczego są:

Misja WUG

Misją Wyższego Urzędu Górniczego jest dążenie do poprawy bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia górników, optymalnego zagospodarowania złóż kopalin oraz ograniczenia uciążliwości oddziaływania górnictwa na ludzi i środowisko. Pomimo upływu lat misja urzędów górniczych pozostaje nadal aktualna.

Struktura organizacyjna WUG

Urząd Górniczy poza centralą składa się z jedenastu oddziałów terenowych oraz Specjalistycznego Urzędu Górniczego. Obecnie okręgowe urzędy górnicze znajdują się w:

  • Gdańsku
  • Gliwicach
  • Katowicach
  • Kielcach
  • Krakowie
  • Krośnie
  • Lublinie
  • Poznaniu
  • Rybniku
  • Warszawie
  • Wrocławiu

Osobną jednostką jest  Specjalistyczny Urząd Górniczy (SUG).  Działa on na obszarze całego kraju. SUG sprawuje nadzór i kontrolę nad obiektami, maszynami i urządzeniami górniczymi w podziemnych zakładach górniczych. Podlegają mu takie urządzenia jak:

  • górnicze wyciągi szybowe,
  • urządzenia transportowe,
  • systemy łączności (centrale, dyspozytornie itd.)
  • instalacje elektryczne

Ustawowe zadania Wyższego Urzędu Górniczego

Wyższy Urząd Górniczy sprawuje nadzór i kontrolę nad ruchem zakładów górniczych, w szczególności w zakresie:

  • bezpieczeństwa i higieny pracy;
  • bezpieczeństwa pożarowego;
  • ratownictwa górniczego;
  • gospodarki złożami kopalin w procesie ich wydobywania;
  • ochrony środowiska i gospodarki złożem,
  • budowy i likwidacji zakładu górniczego, w tym rekultywacji gruntów po działalności górniczej.

Obecnie Wyższy Urząd Górniczy Nadzoruje:

  • 37 podziemne zakłady górnicze,
  • 6 895 odkrywkowe zakłady górnicze,
  • 89 otworowe zakłady górnicze,
  • 188 zakłady wykonujące prace geologiczne

Dodaj komentarz